De in 1864 opgerichte Barmer Verschönerungsverein was de initiatiefnemer van de Barmer Anlagen, het op een na grootste openbare park van Duitsland, en is nog altijd belangrijk voor het voortbestaan ervan. Dit park, dat gelegen is op heuvelachtig terrein bij Wuppertal, bestaat uit een laaggelegen en een hooggelegen parkdeel met daarin het Ringeltal-park, het Fischertal-park, het Barmer Wald en een militaire begraafplaats.
Met de weidse gazons, afgewisseld met solitaire bomen en bosschages, en met grote en kleinere vijvers voldoet dit parkcomplex bij uitstek aan het ideaal van de Engelse landschapsparken. Diverse uitkijkpunten bieden een indrukwekkend uitzicht over de stad. Monumenten herinneren aan belangrijke personen, die zich onder andere hebben ingezet voor de doelen van de Verschönerungsverein.
Het is vandaag de dag amper nog voor te stellen welke uitwerking de Barmer Anlagen gehad moeten hebben voor met name de bewoners van de dichtbevolkte arbeiderswijken, die leden onder de geluidsoverlast en luchtvervuiling van de nabijgelegen fabrieken. Bovendien zijn deze “groene longen”, die van meet af aan voor alle burgers toegankelijk waren, zo aantrekkelijk vormgegeven dat het park ook nu nog een zeer gewaardeerde bestemming is waarvan de lokale bevolking veelvuldig gebruik maakt.
De Barmer Anlagen vormen met hun historisch gegroeide structuur een wezenlijk onderdeel van de stads- en parkgeschiedenis van Wuppertal. Het park dankt zijn ontstaan aan de Barmer Verschönerungsverein, een vereniging die als privaat burgerinitiatief in 1864 in het leven werd geroepen en de afgelopen 150 jaar constant in de weer is voor het “late landschapspark” volgens Engels voorbeeld. De Barmer Anlagen onderscheiden zich door hun unieke topografie, de veelzijdige tuinkamers, de vele oude bomen, de vijvers, de zichtlijnen en de mooie panorama’s over het dal van de Wupper.
Het ca. 100 hectare grote Barmer Anlagen-complex is nog altijd grotendeels gestoeld op de ontwerpen van de gerenommeerde tuinarchitect Joseph Clemens Weyhe uit Düsseldorf, maar ook de hand van zijn opvolgers Oskar Hering en Artur Stüting is hierin duidelijk te herkennen. En in de 50 jaar dat hij werkzaam was voor de Barmer Verschönerungsverein, heeft ook Peter Schölgen zijn creatieve sporen achtergelaten.
De Heinrich-Janssen-Straße, een lindelaan, verbindt de binnenstad van het Wuppertaler stadsdeel Barmen met de hoofdingang van de Barmer Anlagen. De vijvers die het beeld van het onderste parkdeel bepalen, zijn in 1869 ontworpen door Joseph Clemens Weyhe. De schilderachtige, imposante treurwilg aan de rand van de vijver en de rododendrons en azalea´s die in mei hun bloemenpracht ontvouwen, dragen ook voor een belangrijk deel bij aan de aantrekkingskracht van het landschapspark.
Een gebogen brug voert naar het licht stijgende bovenste parkdeel, waar het landschapspark in 1872, opnieuw volgens de ontwerpen van Weyhe, verder is uitgebreid. Een belangrijke as is de in 1870 aangeplante eikenlaan, die sinds 1931 de naam Buddeallee draagt. Tussen 1995 en 1998 zijn de rode eiken noodgedwongen vervangen. Er zijn nu zomereiken voor in de plaats gekomen.
Vanaf het uitzichtplatform “Bergbahntrasse” heeft men een wijds uitzicht op het dal van de Wupper, Wuppertal, Barmen en Hatzfeld. De naam van het terras herinnert aan de Barmer Bergbahn, het eerste elektrische tweesporige tandradspoor ter wereld. Dit spoor was van 1848 tot en met 1959 in gebruik, waarna het om economische redenen buiten bedrijf gesteld en ontmanteld werd.
Ten oosten van het bovenste parkdeel bevindt zich een park in de stijl van de late landschapstuinen: het Ringeltal-park. Op de heuvel met open weiden, een vijver met waterlelies en rododendrons springen vooral de indrukwekkende oude bomen, waaronder enkele exotische en groenbonte soorten, in het oog. De Dicke-Ibach-trap vormt hier een tweede ingang tot het park. Vanaf het hooggelegen terras opent zich een wijds uitzicht over het park. Ook het machtige Ringelmonument in het bovengelegen Ringeltal-park biedt een prachtig uitzicht en maakt de klim des te meer de moeite waard.
Vanaf 1890 maakte Artur Stüting de ontwerpen voor de uitbreiding van de Barmer Anlagen als volkspark met weiden, lanen, vijvers, rotstuinen, een waterval en sportvelden.
De Schüllerallee voert steil bergopwaarts naar de Emil-Röhrig-Platz, een plein dat weer nieuwe panorama’s ontsluit. Naarmate men hoger komt, wisselt het landschapspark van karakter en verandert het in een bos: het Barmer Wald. In aanvulling op de tuinarchitectuur is hier vanaf 1889 een systeem van wegen en paden aangelegd om het Barmer Wald te ontsluiten. Via deze paden kan men naar de Toelleturm wandelen. Door zijn ligging op 330 meter boven zeeniveau biedt deze toren van 26 meter hoog een prachtig uitzicht. Bij helder weer kan men vanaf hier de Rijn zien.
Als voorloper van de militaire begraafplaatsen werd door de toen nog zelfstandige plaats Barmen aan het begin van de Eerste Wereldoorlog de Ehrenfriedhof aangelegd. Deze verscholen gelegen begraafplaats met zijn uitgesproken architectonische vormtaal vormt het raamwerk voor de grafstenen, enkele sculpturen, dichte bosschages en talrijke bomen.
De Barmer Anlagen heeft het hele jaar door van alles te bieden waar geïnteresseerde bezoekers van kunnen genieten. Bloemen spelen daarbij slechts een ondergeschikte rol, maar als in de lente de bloemen en bomen en dan vooral de vele rododendrons ontwaken, lijkt de natuur als het ware tot uitbarsting te komen. In de herfst is er in de verschillende delen van het complex zelfs bijna sprake van een “Indian Summer”, vooral bij de lariksen in het Fischertal.
Een verder onderscheidend element van de Barmer Anlagen zijn de monumenten die de geschiedenis van het park en de stad weerspiegelen en bijdragen aan de veelzijdigheid en het bijzondere karakter van het park. Met name in het oog springend zijn bijvoorbeeld de Dicke-Ibach-trap, het Ringelmonument of de naar Ludwig Ernst Toelle vernoemde uitkijktoren, het herkenningspunt op de zuidelijke helling.
De niet-aflatende betrokkenheid van de leden van de Barmer Verschönerungsverein blijft essentieel voor de Barmer Anlagen. Zij leveren de vakkennis en de basis voor het vele onderhoudswerk in het park en dragen er zorg voor dat ook toekomstige generaties van dit bijzondere park kunnen blijven genieten.
Adres:
Barmer Anlagen
Untere Lichtenplatzer Straße 84
42289 Wuppertal
Email: info@barmer-anlagen.de
Website: www.barmer-anlagen.de
Eigendom van: Barmer Verschönerungsverein
Openingstijden: Het park is geopend van 06:00 tot zonsondergang, tot uiterlijk 22:00 uur.
Toegangsprijs: Gratis
Rondleidingen: www.barmer-anlagen.de
Evenementen en tentoonstellingen: www.barmer-anlagen.de
Toeristische informatie:
Café/Restaurant: Nee
WC: Ja (Toelleturm, Eisenlohrstraße)
Parkeren: Op de straat
Gemiddelde duur van het bezoek: 1-3 uur
Toegankelijkheid: Veroorzaakt door locatie en steile heuvels, de tuin is niet goed toegankelijk voor mensen met een beperkte mobiliteit.
Zitbanken: Ja
Honden: Honden zijn welkom, indien aan de leiband
Fietsen: Nee