De botanische tuin van Silezië

In 2013 werd het tienjarige bestaan van de botanische tuin van Silezië gevierd. Het idee om in Mikołów een botanische tuin aan te leggen stamt uit 1997 en kwam voort uit een onderzoek naar natuurpotentieel in 1996 dat aantoonde dat Mokre, een stadsdeel van Mikołów (Polen), een unieke natuurlijke omgeving bezit.

Op een terrein van 5 km2 heeft hier een groot aantal verschillende habitats weten te overleven: de waardevolle bossen op de hellingen van de Fiołkowa Góra en de rivierdalen van de Promna en de Jasienica, vochtige gebieden en akkerland met natuurlijke lineaire grensbuffers die vandaag de dag steeds zeldzamer worden, kalksteenafgravingen, ravijnen en heuvels en honderden, vaak zeldzame en beschermde dieren- en plantensoorten. Zo’n grote variëteit aan habitats is nog maar zelden in één gebied te vinden. De locatie bleek perfect te zijn voor het aanleggen van een botanische tuin, die grotendeels al door de natuur zelf geschapen was. Het was daarom niet nodig natuurlijke habitats te reconstrueren, zoals bij botanische tuinen in stedelijk gebied zo vaak wel het geval is.

Sinds mei 2012 bevinden de kantoren van de botanische tuin zich bij het Centrum voor Ecologie en Milieueducatie in de botanische tuin. Hiervoor is het voormalige militaire terrein op de heuvel Sośnia Góra omgevormd. In verlaten bunkers en garages ontstond het hoofdgebouw van het centrum, met de bestuurskantoren van de botanische tuin, conferentieruimtes, laboratoria en de bibliotheek. Hoog daar bovenuit torent een 14 meter hoge uitkijktoren, die een prachtig uitzicht biedt over Opper-Silezië en de Beskiden.

Het centrum wordt omgeven door een park. Dit bevat onder andere een speelplaats op drie niveaus, van ecologische en gebruikersvriendelijke materialen, voor kinderen van alle leeftijden. Op een terrein van meer dan 15 hectare treft men hier plantencollecties (in totaal 14 collecties waaronder een fenologische tuin, rododendrons en heideplanten) en drie kilometer aan wandel- en educatiepaden aan.

De tuin bestaat uit natuurlijk bos, grasland en twee onafhankelijke, omheinde gedeelten die door een fietspad met elkaar verbonden zijn.

Het totale oppervlak van het terrein van het Centrum voor Ecologie en Milieueducatie bedraagt 20 hectare. Naast de botanische tuin van Silezië is ook de fenologische tuin te bezichtigen (0,25 ha), die dusdanig is aangeplant dat de typische fenologische kenmerken met elkaar vergeleken kunnen worden. Er is ook een ‘droge riviertuin’ (0,3 ha), waarin stenen van verschillende afmetingen zorgvuldig zijn geplaatst om de illusie van stromend water te creëren. Ook zeer interessant is de groene wand, een verticale tuin die in 2011 binnenin een gebouw werd aangelegd. Hier bevinden zich 25 exotische plantensoorten op een oppervlak van 8 m2. Bovendien worden er gedurende het jaar allerlei thematische evenementen georganiseerd, gekoppeld aan het verloop van de seizoenen: het uitlopen van de bomen, de bloesem, de vruchten, de herfstkleuren en het vallen van de bladen.

Op het terrein zijn ook collecties loofbomen en heesters uit de gematigde zone (5 ha) te vinden, evenals naaldbomen uit de gematigde zone (1,5 ha), een dennenbos (1,5 ha), grasland (2 ha), een rododendroncollectie (1 ha), heide (1,5 ha) en een collectie klimplanten (35 soorten en variëteiten).

De tweede locatie, het terrein van het Centrum voor Milieueducatie voor Kinderen, beslaat ook 20 hectare. Dit deel van de tuin is op 31 juli 2015 voor bezoekers geopend.

Het meest interessante deel is hier de terrassentuin die zes op de heuvel gelegen terrassen met een prieel voor leerdoeleinden, een stroompje en een bruggetje omvat. Met zijn vele rododendronsoorten, een kleine formele tuin in Franse stijl en collecties blauw/gele, wit/roze en rood/oranje planten staat deze tuin in verbinding met de bloementuin.

Bezoekers worden uitgenodigd om de lange, bochtige loopbrug te beklimmen van waaruit ze een mooi uitzicht hebben over het wilde terrein dat begroeid is met pijpenstrootje (Molinia). In andere delen is de collectie siergrassen te vinden, evenals een doolhof voor kinderen, een collectie waterplanten in vier vijvers met planten die onder en boven het wateroppervlak gedijen en een collectie energieplanten met de populairste plantensoorten voor het opwekken van energie. Bovendien is er een groeiende collectie bomen en struiken, waaronder loofbomen uit gematigde streken en naaldbomen, naast een collectie heideplanten en naaldboomsoorten. Een bijzondere, belangwekkende attractie is de collectie voor het behoud van traditionele fruitboomsoorten die in 2005 is aangelegd. In dat jaar werden er 216 appelbomen van 127 verschillende variëteiten geplant. Ze zijn allemaal afkomstig uit de botanische tuin van het Centrum voor Behoud van de Biologische Diversiteit van de Poolse Academie der Wetenschappen in Powsin, een buitenwijk van Warschau. Deze collectie is in de loop der jaren geleidelijk uitgebreid en omvat nu 594 appelbomen (276 variëteiten), 26 kersenbomen (6 variëteiten), 8 zoete kersenbomen (4 variëteiten), 21 perzikbomen (8 variëteiten) en 28 pruimenbomen (8 variëteiten) op een oppervlak van in totaal 2,38 hectare. Sinds 2010 herbergt de fruittuin ook een boomkwekerij voor het veredelen van fruitbomen door middel van enten van oude boomsoorten die tijdens excursies in oude boomgaarden en privétuinen worden verzameld.

Botanische tuin van Silezië
Sosnowa-straat 5
43-190 Mikolov
Polen

www.obmikolow.robia.pl

Eigenaar: koepelorganisatie

Entree: Gratis toegang

Openingstijden: dagelijks van 06:00 tot 22:00 uur

Parkeren: Gratis parkeren voor de hoofdingang, opslagruimte voor fietsen

Evenementen en tentoonstellingen: zie www.obmikolow.robia.pl

Toeristische informatie:
Café: ja
WC: ja, ook gehandicapten WC
Banken in het park: ja
Informatie over het park: gratis flyer met overzichtskaart
Tekenen op de planten: ja

Programma voor kinderen: lezingen en workshops voor kinderen en adolescenten

Honden: honden zijn niet toegestaan, behalve geleidehonden en reddingshonden.
Fietsen: Het gebied heeft aangewezen fietspaden.